България няма дефиниция за това кои са малките производители. Подпомагайки малките, ние финансираме микропредприятия, които най-често нямат шанс или са в процес на закриване и доизживяване. Това каза д-р Стоилко Апостолов, управител на фондация "Биоселена".
 
В интервю за Фермер.БГ експертът коментира бъдещето на Общата селскостопанска политика (ОСП), добрите примери от чужбина, ефективността на малките производители и ползите от Наредба 26.
 
 
Мястото на младите 
Декларациите са, че те са много важни в бъдещата ОСП. Аз смятам, че са много значими и за прехраната и изхранването на човечеството. Това е една професия, която е абсолютно необходима – с бъдеще и необходима. Радва ме, че младите хора вече започват да си ценят труда и не се хвърлят да правят земеделие, защото е модерно. Смятам, че са прави да настояват политиката да се промени и да получават справедлива цена за труда си, както и да не е само на думи престижно да си фермер. 
 
За младите хора е престижно когато получават адекватно плащане за труда си. В тази посока трябва да работи и цялата администрация. 
 
 
Биопроизводителите 
Аз мисля, че биоземеделците са една стъпка по-напред от младите, тъй като те са хора, които произвеждат стока, която е по-скъпа от конвенционалната. Има и голям брой потребители, които вече са склонни да плащат по-голяма цена най-вече заради качеството и чистота на продукцията. Това, което е успокояващо е, че голяма степен от биопроизводителите са млади хора. Непрекъснато се увеличава броят на младите.
 
ОСП: За и Против 
Политиката е много хубава, дава достатъчно голяма палитра от мерки и инструменти, които могат да се използват. Това, което за мен е проблем е, че ние – на национално ниво, нямаме механизъм, с който да си вземаме решенията и често те се вземат от администрацията. А това не винаги е добро за страната. Всички виждаме ефекта от прилагането на ОСП у нас и ще е грешно, ако го унищожим. По-скоро в новата политика трябва да направим така че мерките, които ще се прилагат в България, да водят до по-добро.
 
Добрите примери от чужбина 
Един хубав пример от Франция е съвместната работа и обсъждането на проблемите. В България обсъждането на проблемите се прави много често проформа и след това се взема политическо решение. А това не се прави така. Може би това е и в основата на всичко. Дори нашите организации, чисто като асоциации, нямат вътрешен механизъм да излязат с решение. 
 
Колко малки са малките производители? 
Ние нямаме дефиниция кои са малките производители. Ако изходим от определението, което е заложена в подпрограмата за малки стопанства, това са микропредприятия, не са малки производители. За пример ще ви дам, така както са дефинирани там, един фермер, който има 4,5 – 5 млечни крави. Това е безумно малко за какъвто и да е бизнес. Трябва да се вземе решение и да се постави граница. Пример е Франция. Там малък производител на мляко е този, който преработва до 2 млн. литра годишно. Трябва да има някаква логика. Подпомагайки малките, ние финансираме едни микропредприятия, които най-често нямат шанс или са в процес на закриване и доизживяване.
 
Сегашният модел 
Според мен не е работещ. Трябва да се преразгледат всички критерии и да се направят така - не да угаждаме на фирмите, които след това ще пишат проектите, да могат да вземат точките, а трябва да се намери някаква икономическа логика. Според мен това, което е важно, е да се подпомагат стопанства, които имат пазарен шанс и наистина могат да предложат нещо на пазара – да бъдат на светло и техните продукти да носят добавена стойност. Трябва на тези производители наистина да им се даде шанс. Хората, които искат да продават директно, да го правят, а не да ги вкарваме в класическата верига, за да захранваме супермаркетите.
 
Работи ли Наредба 26? 
Аз съм убеден, че работи. Скоро имаше една публикация, че има само 45 малки регистрирани предприятия. Напротив, направих си труда да извадя цифрата от регистъра към БАБХ, това са над 2300 предприятия, регистрирани по Наредба 26. В тях влизат и млекомати и продажба на яйца. Най-много са пчеларите – 1800, но за да имаме тази бройка, това вече не е малко. Тези, които преработват до краен продукт, мини мандри, са над сто, като в съпоставка - преди 5 години бяха три. 
 
Искаме по-бързо да става, но според мен нещата се развиват добре. Все по-голямо е търсенето. Ние организираме фермерския пазар в София пред МЗХГ и виждаме, че има постоянни клиенти, въпреки нетрадиционното място. Търсенето е огромно. Смятам, че по някакъв начин и общините трябва да вземат пример, тъй като няма богат набор от добри такива.